Хабаргузории Абна: Ҳамзамон бо музокироти фишурдаи «Рон Дурмер», вазири умури стратегии режими саҳюнистӣ бо Асъад Шайбонӣ, вазири хориҷаи режими ҳоким бар Сурия дар Порис, рӯзномаи ибрӣ «Маъарив» дар хабаре эълом кард, ки Доналд Трамп ба дунболи тартиб додани дидоре миёни Бинямиин Натаняҳу ва Абумуҳаммад ал-Ҷавлонӣ дар Вошингтон, пеш аз баргузории Маҷмаи умумии Созмони Милал дар моҳи сентябр аст.
2 моҳ пеш замоне ки нахуствазири режими саҳюнистӣ роҳии Вошингтон шуд, бархе расонаҳои ғарбӣ иддао карданд, ки ин эҳтимол вуҷуд дорад, ки Натаняҳу ва Трамп дар канори ҷашни сохтагӣ пас аз ҷанг бо Эрон, Сурияро расман вориди паймони Абраҳам кунанд, аммо ин иддао ба воқеият напайваст. Зоҳиран «ояндаи ҳокимият бар баландиҳои Ҷавлон» ва «тазмин дар хусуси адами барандозии низоми сиёсии ҷадид дар Сурия» 2 мавзӯъе буд, ки тарафи саҳюнистӣ қасди нишон додани интитоф дар бораи онҳоро надошт. Ҳамла ба вазорати дифоъ ва қасри раёсати ҷумҳурии Сурия дар ин бузургаҳ рух дод. Акнун пас аз музокироти фишурда миёни мақомоти саҳюнистии сурӣ дар Боку ва Порис ба назар мерасад Сурия беш аз гузашта дар остонаи пайвастан ба паймони Абраҳам ва табдил шудан ба яке аз муҳраҳои амниятии режими саҳюнистӣ дар минтақаи шарқи арабӣ аст.
Дар Порис чи хабар аст?
Рӯзи сешанбеи нуздаҳуми августи бо миёнҷигарии Том Борок, намояндаи вижаи Амрико дар умури Сурия, Асъад Шайбонӣ, вазири хориҷаи Сурия ва Рон Дурмер, вазири умури стратегии режими саҳюнистӣ дар Порис бо якдигар дидор ва гуфтугӯ карданд. Дастури кори ин ҷаласа таҳмидоти амниятӣ дар имтидоди марзи Сурия ва арозӣ ишғолӣ буд. Хабаргузории давлатии Сурия «Сано» зимни эъломи расмии ин дидор аз тафоҳумоти ба даст омада дар ин ҷаласа хабар дод. Телевизиони Сурия ба нақл аз як манбаи давлатӣ эълом кард, ки Ҳусейн Салома, раиси иттилооти ин кишвар низ дар маҳали дидор ҳузур доштааст. Дар ин гуфтугӯ қарор шуд то устони Сувайдо ба унвони бахши ҷудоинопазири аз Сурия боқӣ бимонад.
Ба гузориши Аксиюс ин дидор бар эҷоди як куридори башардӯстона аз арозӣ ишғолӣ то Сувайдо тамаркуз доштааст, ки дар воқеъ тикаи ибтидоии куридори Довуд аст. Нуктаи калидӣ он аст, ки дидорҳои мақомоти режими Сурия бо мақомоти саҳюнистӣ аз ибтидои рӯи кор омадани онҳо барқарор буда аммо имрӯз ба сурати ошкор эълом мешавад. Тибқи мусаввиботи ин нишаст, пас аз эҷоди як куридори башардӯстона аз арозӣ ишғолӣ то Сувайдо, амрикоиҳо ва саҳюнистҳо аз куридори ҳавоӣ муҳофизат хоҳанд кард ва Юнифл масъули ҳифозат аз корвонҳои кумакрасонии заминӣ хоҳад буд. Дар айн ҳол, Сурия аз куридор муҳофизат хоҳад кард, на аз корвонҳо.
Итмоми масири нотамом
Таҳаррукоти сиёсӣ барои савор кардани Ҷавлонӣ бар қатори оддисозӣ аз моҳҳо пеш оғоз шудааст. 18 апрели соли 2025 Абумуҳаммад ал-Ҷавлонӣ бо Кори Милз ва Марлин Стутзман, намояндагони ҷумҳурихоҳи Кунграи Амрико дар мавриди масоили мухталифи дуҷониба, минтақаӣ ва байналмилалӣ ба баҳсу гуфтугӯ пардохт. Зоҳиран пас аз ин нишаст, намояндагони давлати Амрико қарор аст Майк Валтз, мушовири амнияти миллии вақти давлати Амрикоро дар ҷараёни гуфтугӯҳо гузошта ва номаи Ҷавлониро ба Трамп таҳвил диҳанд. Милз дар мусоҳиба бо Блумберг эълом кардааст, ки 2 масъалаи «рафъи таҳримҳои Сеззор» ва «оддисозии равобит бо режими саҳюнистӣ» меҳвари музокироти тими амрикоӣ бо Ҷавлонӣ будааст. Баъд аз ин дидор ва сипас миёнҷигарии саудӣ, заминаи дидори Ҷавлонӣ ва Трамп дар Арабистони Саудӣ ва эъломи лағви таҳримҳои Сеззор фароҳам шуд.
Ба дунболи ин таҳаввулот, дар июли соли 2025 лағви таҳримҳои Сурия расман аз сӯи Трамп имзо шуд. Рӯзи гузашта низ вазорати хазинадории Амрико муқаррароти ниҳоии лағви таҳримҳо алайҳи Сурияро содир кард. Дафтари контроли дороиҳои хориҷии вазорати хазинадорӣ (OFAC) дар баёнияе эълом кард, ки «дар натиҷаи лағви вазъияти изтирории миллӣ, ки ин муқаррарот бар асоси он вазъ шуда буд ва низ дар сояи тағйироти сиёсати Иёлоти Муттаҳида дар қиболи Сурия», муқаррароти таҳримҳои Сурияро аз маҷмӯаи қавонини федералӣ ҳазф мекунад.
Ба гузориши расонаи лубнонӣ «Ал-Ахбор» шартҳои Сурия барои оддисозии равобит бо режими саҳюнистӣ иборатанд аз: «Режими саҳюнистӣ, режими Абумуҳаммад ал-Ҷавлониро ба расмият бишиносад», «Ҳамлаҳои режими саҳюнистӣ ба хоки Сурия мутаваққиф шавад», «Тартиботи ҷадиди амниятӣ дар ҷануби Сурия барқарор шавад» ва «Амрико аз тавофуқи сулҳ бо Тел-Авив ҳимоят кунад».
Дар сӯи муқобил, мақомоти саҳюнистӣ эълом карданд, ки ба сурати комил хоки Сурияро тарк накарда ва ба дунболи навъе паймони «Кемп Дейвид ҷадид» бо Сурия ва таърифи манотиқи сегонаи амниятӣ дар навори марзӣ бо ин кишвари арабӣ ҳастанд. Дар нуқтаи «А» нерӯҳои артиши режими саҳюнистӣ бо ҳадафи ахзи тазмини амниятӣ боқӣ хоҳанд монд ва дар нуқтаи «Б» низ нерӯҳои маҳаллӣ на артиши Сурия ҳузур хоҳанд дошт. Артиши Сурия танҳо дар нуқтаи «П» метавонад бо таҷҳизоти сабуки низомӣ ҳузур дошта бошад.
Ҳамчунин Тел-Авив хоҳони ба расмият шинохта шудани ҳокимияти ин режим бар баландиҳои Ҷавлон аз сӯи давлати Димишқ аст. Ҳол бояд дид, ки режими Ҷавлонӣ бо ин хоста мувофиқат хоҳад кард ё хайр. Бархе коршиносон муътақиданд саҳюнистҳо ҳамзамон бар рӯи 2 роҳкори дигар монанди ба расмият шинохта шудани бахши сурии баландиҳои Ҷавлон ба унвони хоки Сурия ва сипас иҷораи 99-солаи он тавассути Амрико ё режими саҳюнистӣ низ дар ҳоли корҳои ҳуқуқӣ ҳастанд. Ҳамчунин мумкин аст бо чароғи сабзи Амрико, Сурия даст аз баландиҳои Ҷавлон кашида ва ба ҷои он устони Таробулуси Лубнонро ишғол ва ба хоки худ замима кунад.
Баҳраи сухан
Дидор ва тавофуқи эҳтимолии Абумуҳаммад ал-Ҷавлонӣ ва Бинямиин Натаняҳу дар Вошингтон муҷиби тағйири геополитики шарқи Баҳри Миёназамин хоҳад шуд. Чунин рухдоде ба шакли қобили таваҷҷуҳе сабаби эҷоди пайванди амиқи амниятӣ миёни режими саҳюнистӣ ва Сурия шуда ва метавонад заминасози таҳаввулоти отии ҳамчун шаклгирии куридори Довуд ё ҳамла ба шимоли Ироқ ё ҷануби Лубнон бошад.
Дар рӯъёи «Исроили бузург» бахши бузурге аз ҷуғрофиёи Сурия таҳти ишғоли саҳюнистҳо дар хоҳад омад. Ин иддао замоне аҳаммият пайдо кард, ки Бинямиин Натаняҳу дар мусоҳиба бо шабакаи «Ай 24» аз масъулияти маънавӣ-таърихии худ барои таҳаққуқи идеяи «Исроили бузург» хабар дод! Бешак ниҳоии шудани ин «рӯъёи сиёҳ» дар минтақаи ғарби Осиё, дар кӯтоҳмуддат қобилияти таҳаққуқ надорад аммо ҳаракати режими саҳюнистӣ ба самти таҳаққуқи он ба тадриҷ ҳокимияти миллии давлатҳои арабиро аз байн бурда ва хоки онҳоро табдил ба майдони моҷароҷӯиҳои ҷадиди Тел-Авив мекунад.
Your Comment